دانلود مقالات

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد دامغان

دانشکده فنی و مهندسی

پایان‌نامه برای دریافت کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری

گرایش: معماری

عنوان:

خانه کودک با رویکرد بازی و خلاقیت

فهرست مطالب

 صفحهعنوان
چکیده ....................................................................................................................................................................1

فصل اول: کلیات تحقیق .............................................................................................................................2

1-1مقدمه ..............................................................................................................................................................2

1-2بیان مسئله .......................................................................................................................................................3

1-3 اهمیت موضوع ...........................................................................................................................................5

1-4 سوالات تحقیق ...............................................................................................................................................6

1-5 اهداف تحقیق و طراحی .............................................................................................................................6

1-6 ابزار و روش تحقیق ...................................................................................................................................7

فصل دوم: مرور منابع و تحقیقات...............................................................................................................8

2-1 کودک ............................................................................................................................................................8

2-2 روانشناسی رشد و دیدگاههای مختلف در روانشناسی رشد ........................................................................10

2-2-1 نظریه رشد و شناخت ..............................................................................................................................12

2-3 روانشناسی تربیتی .........................................................................................................................................14

2-4 کودک و آموزش........................................................................................................................................16

2-4-1 سابقه و ضرورت آموزش کودکان در خارج از ایران ...............................................................................16

2-4-1-1 مهدکودک مجازی در استرالیا .........................................................................................................17

2-4-1-2 مهدکودک‌ الکترونیکی از ژاپن تا آمریکا ........................................................................................18

2-4-2 سابقه و ضرورت آموزش کودکان در ایران .............................................................................................18

2-4-3 نگاهی به آموزش و پرورش کودکان در جهان امروز ..............................................................................19

2-4-4 انتخاب شیوه مناسب آموزشی .................................................................................................................22

2-5 خلاقیت .......................................................................................................................................................22

2-5-1 مفهوم خلاقیت .....................................................................................................................................22

2-5-2 عوامل موثر بر خلاقیت ........................................................................................................................23

2-5-3 اهمیت خلاقیت از منظر آموزشی .........................................................................................................23

2-5-4 راهبردهایی در جهت پرورش خلاقیت کودکان ...................................................................................24

2-5-4-1محورهای آموزش خلاقیت در جریان تدریس...................................................................................24

2-6 کودک و بازی ..........................................................................................................................................25

2-6-1 بازی و شخصیت ..................................................................................................................................27

2-6-2 بازی و رشد اجتماعی ...........................................................................................................................28

2-6-3 نقش بازی در رشد و زندگی کودک .....................................................................................................28

2-7 کودک و هنر ............................................................................................................................................29

2-7-1 تئاتر و هنرهای نمایشی .......................................................................................................................29

2-7-2 موسیقی و کودک ................................................................................................................................30

2-7-3 آواز ......................................................................................................................................................31

2-7-4 قصه و قصه گویی ...............................................................................................................................32

2-7-5 شعر ...................................................................................................................................................32

2-7-6 نقاشی .................................................................................................................................................33

2-7-6-1 نقاشی و فرا فکنی .........................................................................................................................33

2-8 کودک و معماری ......................................................................................................................................34

2-9 محیط، بازی، خلاقیت ............................................................................................................................34

2-10 روند رشد و بازی کودک ......................................................................................................................35

2-11 ادراک کودک ........................................................................................................................................36

2-11-1 حواس پنجگانه .............................................................................................................................37

2-11-2 هوش ........................................................................................................................................38

2-11-3 حافظه .....................................................................................................................................39

2-12 دریافت حسی و ادراکی کودک از فضا ................................................................................................39

2-13 تاثیر شرایط محیطی و کالبدی بر کودکان ..............................................................................................40

2-13-1رنگ ..................................................................................................................................................40

2-13-2 نور .................................................................................................................................................42

2-13-3 صوت ............................................................................................................................................42

2-13-4 تهویه ..............................................................................................................................................43

2-14 فضای معماری کودکان ............................................................................................................................43

2-15 خصوصیات فضاهای مورد نظر جهت طراحی ......................................................................................44

2-16 تعامل با محیط .......................................................................................................................................45

2-16-1 استفاده از عوامل طبیعی زمین ..........................................................................................................45

2-16-2 فضای سبز ......................................................................................................................................46

2-16-3 آب ..........................................................................................................................................47

2-17 طراحی فضای باز و زمین بازی ...............................................................................................................48

2-17-1 ساختارهای بازیها ...............................................................................................................................48

2-17-1-1 پر جنب و جوش. بازی های فیزیکی ...........................................................................................49

2-17-1-2 فکر کردن. بازی های خلاقانه ........................................................................................................50

2-17-1-3 داشتن همراه. بازیهای اجتماعی ......................................................................................................50

2-17-1-4 بازی در سکوت و آرامش ..............................................................................................................51

2-17-1-5 تجربه کردن. یادگیری از طریق بازی های حسی ...........................................................................51

2-17-2 بازی با شن وگل ................................................................................................................................53

2-17-3 اسباب بازیها ......................................................................................................................................54

2-18 طراحی فضا برای کودکان ......................................................................................................................56

فصل سوم: نمونه های معماری برای کودکان ...............................................................................................57

3-1 نمونه های خارجی ...................................................................................................................................57

3-1-1مهد کودک بارباپاپا ................................................................................................................................57

3-1-2 مهد کودک ترنتن.................................................................................................................................61

3-1-3مهد کودک 8 کلاسه...........................................................................................................................67

3-1-4 مهد کودک سبرا ................................................................................................................................71

3-1-5 مهد کودک کرلینگ ..............................................................................................................................74

3-2نمونه های داخلی .......................................................................................................................................77

3-2-1مهد کودک راهیان رشد ..................................................................................................................77

3-2-2 مهد کودک قصه من .....................................................................................................................81

3-3 نتیجه گیری .................................................................................................................................................87

فصل چهارم: مطالعات بستر طرح ....................................................................................................................89

4-1 شناخت منطقه مطالعاتی ................................................................................................................................89

4-1-1 تاریخچه شهر تهران ..................................................................................................................................89

4-1-2 جغرافیای مکانی ........................................................................................................................................90

4-1-3 جغرافیای سیاسی .......................................................................................................................................91

4-1-4 جغرافیای طبیعی ........................................................................................................................................92

4-1-4-1 موقعیت و وسعت ..................................................................................................................................92

4-1-4-2 ناهمواری ها ..........................................................................................................................................92

4-1-4-3 آب و هوا ..............................................................................................................................................93

4-1-4-4 منابع آب ...............................................................................................................................................96

4-1-4-5 زلزله خیزی ..........................................................................................................................................96

4-1-5 راهبردهای طراحی ....................................................................................................................................97

4-1-5-1 فرم مناسب بنا در ارتباط با اقلیم .........................................................................................................97

4-1-5-2 مصالح ساختمانی در رابطه با اقلیم ......................................................................................................97

4-2 بررسی سایت ..................................................................................................................................................98

4-2-1 تاریخچه اراضی عباس آباد .......................................................................................................................98

4-2-2 بررسی موقعیت فرهنگی سایت- تم پارک ها ........................................................................................103

4-2-2-1 بوستان آب و آتش ............................................................................................................................103

4-2-2-2 بوستان نوروز ....................................................................................................................................104

4-2-2-3 شهر دوستدار کودک ..........................................................................................................................109

4-2-2-4 نقش فضای سبز در شهرهای دوستدار کودک.....................................................................................110

4-2-2-5 پهنه دوستدار کودک در اراضی عباس آباد ..........................................................................................111

4-2-2-6 موقیت سایت در اراضی عباس آباد.....................................................................................................112

4-2-2-7 مسیرهای دسترسی به سایت...............................................................................................................113

4-2-2-8 تراکم مسکونی در اطراف سایت.......................................................................................................114

4-2-3 دلایل انتخاب سایت .................................................................................................................................114

4-3 ضوابط و استانداردها ...............................................................................................................................115

4-3-1 طراحی ساختمان آموزشی .........................................................................................................115

4-3-2 استانداردهای کلی ........................................................................................................................116

4-3-3 ایمنی در محوطه ...................................................................................................................................117

4-3-4 نرده های ایمن ...................................................................................................................................117

4-3-5 ایمنی در مسیر های حرکت.................................................................................................................119

4-3-6 ایمنی در راهرو ها...............................................................................................................................119

4-3-7 ایمنی در مسیر پله ها ...........................................................................................................................120

4-3-8 شرایط ایمنی پوشش کف ....................................................................................................................121

4-3-9شرایط ایمنی درها ...............................................................................................................................122

4-3-10شرایط ایمنی پنجره ها .......................................................................................................................123

4-3-11شرایط ایمنی در فضای بهداشتی ........................................................................................................123

4-3-12شرایط ایمنی تجهیزات ......................................................................................................................124

فصل پنجم: معرفی طرح ..............................................................................................................................125

5-1 مبانی طرح .....................................................................................................................................................125

5-2 نشاط در فضای معماری ..............................................................................................................................126

5-2-1 راحتی .......................................................................................................................................................126

5-2-2 اکتشاف در فضا .......................................................................................................................................126

5-2-3 تنوع و پیچیدگی ........................................................................................................................................126

5-2-4 خوانایی .....................................................................................................................................................127

5-2-5 پذیرا بودن فضا ........................................................................................................................................127

5-2-6 رشد اجتماعی ...........................................................................................................................................128

5-2-7 ارتباط و قلمرو گزینی .............................................................................................................................128

5-2-8 خلوت ......................................................................................................................................................128

5-3 روند طراحی .................................................................................................................................................130

5-3-1 فضای باز .................................................................................................................................................130

5-3-2 فضاهای بسته ...........................................................................................................................................131

5-3-2-1 آموزشی ...............................................................................................................................................131

5-3-2-2 خدماتی ...............................................................................................................................................133

5-3-2-3 اداری ...................................................................................................................................................134

5-3-3 فضاهای نیمه باز ......................................................................................................................................134

5-4برنامه فیزیکی ..........................................................................................................................................135

5-5 تاسیسات .......................................................................................................................................................137

5-6 سازه ..............................................................................................................................................................137

5-6-1 سیستم اسکلت بتنی .................................................................................................................................138

5-6-2 ایمنی کلی شیشه ها .................................................................................................................................138

5-6-2-1 نیاز های ایمنی ....................................................................................................................................139

5-7 نقشه ها ..........................................................................................................................................................140

فهرست منابع ......................................................................................................................................................150

فهرست جداول

 صفحهعنوان
جدول2-1. نظریات مختلف در روانشناسی رشد ..................................................................................................11

جدول 2-2. مراحل رشد شناختی از دیدگاه پیاژه .................................................................................................13

جدول2-3. ویژگیهای جسمانی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودکان در 7 سال اول زندگی................ ..................14

جدول2-4. بررسی نظام های آموزشی در کشورهای مختلف ..............................................................................20

جدول 4-1. میانگین آمار درجه حرارت ایستگاه مهرآباد ......................................................................................94

جدول 4-2. میانگین بلند مدت رطوبت نسبی ماهانه در ایستگاه مهرآباد ..............................................................94

جدول 4-3. برخی از شاخصه های مورد توجه در طراحی شهرهای دوستدار کودک ........................................110

جدول 4-4. قد کودکان 0 تا 6 سال ....................................................................................................................116

جدول4-5. ضریب ابعاد بدن کودک در وضعیت ایستاده و نشسته ، نسبت به قدم ایستاده او..............................116

جدول 4-6. ابعاد و اندازه مبلمان کودکان ...........................................................................................................117

جدول5-1. حالات و کیفیت های ضروری رشد و نشاط و ارائه معادل های کیفیت فضایی ..............................128

جدول5-2. برنامه فیزیکی ...................................................................................................................................135

فهرست نقشه ها

 صفحهعنوان

نقسه5-1: سایت پلان ..........................................................................................................................................140

نقشه5-2: پلان همکف و معرفی فضاها ..............................................................................................................141

نقشه5-3: پلان مبلمان .........................................................................................................................................142

نقشه5-4: پلان زیرزمین، پارکینگ ........................................................................................................................143

نقشه5-5: پلان طبقه اول .......................................................................................................................................143

نقشه5-6: پلان ستون گذاری ..............................................................................................................................144

نقشه5-7: پلان بام ..............................................................................................................................................145

نقشه5-8: نماها و مقاطع .....................................................................................................................................146

نقشه5-9: برش پرسپکتیو ...................................................................................................................................147

فهرست تصاویر

 صفحهعنوان
تصویر 2-1: روند رشد فیزیکی کودکان ...............................................................................................................36

تصویر2-2: انجام فعالیتهای مرتبط با حواس ........................................................................................................37

تصویر2-3: استفاده از عوامل طبیعی زمین جهت بازی .........................................................................................45

تصویر2-4: عوامل طبیعی در محیط ......................................................................................................................46

تصویر2-5: استفاده از پوشش گیاهی جهت کنترل عوامل بصری .........................................................................46

تصویر2-6: استفاده از پوشش گیاهی جهت کنترل  اقلیمی ...................................................................................46

تصویر2-7: استفاده از درخت به همراه کاربردها ..................................................................................................47

تصویر2-8: استفاده از آب در زمین بازی ..............................................................................................................47

تصویر2-9: فضای بازی ترکیبی از انواع بازی های هیجانی .................................................................................49

تصویر2-10: فضای بازی ماجراجویی و مخفی ....................................................................................................49

تصویر2-11: انواع فعالیتها در فضای بازی ............................................................................................................50

تصویر2-12: ایجاد فضای متنوع با مصالح متنوع ..................................................................................................50

تصویر2-13: بازیهایی که جهت به کار بردن حس شنوایی استفاده می شوند. ......................................................51

تصویر2-14: استفاده از ابزارهای بصری آموزشی جهت بازی ..............................................................................52

تصویر2-15: استفاده از بافت های متنوع در محیط ..............................................................................................52

تصویر2-16: بکاربردن گیاهان معطر جهت جدا سازی فضاها و تحریک حس بویایی ........................................53

تصویر2-17: استفاده از شن و ماسه جهت بازی ..................................................................................................53

تصویر2-18: انواع سرسره و ابعاد آن ...................................................................................................................54

تصویر2-19: انواع تاب و ظوابط آن .....................................................................................................................54

تصویر2-20: استفاده از بالا رونده ها جهت تقویت توانایی های حرکتی .............................................................55

تصویر2-21: استفاده از احجام بی شکل جهت تقویت تخیل ...............................................................................55

تصوبر 3-1: فضای داخلی آموزش و بازی مهدکودک بارباپاپا ..............................................................................57

تصویر 3-2: رنگ و نور در فضای داخلی .............................................................................................................58

تصویر 3-3: طراحی اقلیمی بنا ..............................................................................................................................59

تصویر 3-4: شیشه های رنگی بکار رفته در بنا .....................................................................................................59

تصویر3-5: طراحی سقف و نورگیری بنا .............................................................................................................60

تصویر3-6: پلان بنا ...............................................................................................................................................60

تصویر3-7: نمای بیرونی مهدکودک ترنتن ............................................................................................................61

تصویر3-8: موقعیت قرارگیری بنا .........................................................................................................................62

تصویر3-9: ادغام فضای داخلی و خارجی به وسیله فضای بینابین .......................................................................63

تصویر3-10: پنجره سقفی بکاررفته در فضای بینابین خانه ها ..............................................................................63

تصویر3-11: فضای بازی کودکان در مهد ترنتن ...................................................................................................64

تصویر3-12:فضاهای داخلی مهدکودک ................................................................................................................65

تصویر3-13: نماها و مقاطع ..................................................................................................................................65

تصویر3-14: پلان ها مهدکودک ترنتن ..................................................................................................................66

تصویر3-15: نمای خارجی مهدکودک 8 کلاسه ...................................................................................................67

تصویر3-16: نمای بیرونی و فضای بازی بچه ها .................................................................................................68

تصویر3-17: سالن غذاخوری -  فضای داخلی ....................................................................................................68

تصویر3-18:پلان و موقعیت قرارگیری مهدکودک 8 کلاسه .................................................................................69

تصویر3-19: بکارگیری رنگ در فضای داخلی –  فضای بازی بچه ها و بخشی از نمای مهدکودک ...................70

تصویر3-20: چند نما و مقطع مهدکودک مهدکودک 8 کلاسه ..............................................................................70

تصویر3-21: ایده های طراحی مهدکودک سبرا ....................................................................................................71

تصویر3-22: سایت پلان مهدکودک .....................................................................................................................72

تصویر3-23: نمای خارجی ...................................................................................................................................72

تصویر3-24: پلان مهدکودک ................................................................................................................................73

تصویر3-25: نمای بیرونی از مهدکودک کرلینگ ..................................................................................................74

تصویر3-26: استفاده از شیشه و مصالح شفاف و ایجاد شکستگی در نما با هدف افزایش دید بصری به محیط طبیعی...... 74

تصویر3-27: بهره گیری از حداکثر نور برای اتاق گروهی ....................................................................................75

تصویر3-28: سازماندهی خطی فضای مهدکودک .................................................................................................76

تصویر3-29: پلان طبقه همکف و اول مهدکودک کرلینگ ....................................................................................76

تصویر3-30: ورودی بنا ........................................................................................................................................77

تصویر3-31: نمای بیرونی مهدکودک ...................................................................................................................77

تصویر3-32: پلان مهد کودک ...............................................................................................................................78

تصویر3-33:فضای داخلی کلاس ها .....................................................................................................................79

تصویر3-34: اتاق بازی .........................................................................................................................................79

تصویر3-35: استفاده از رنگ و اشکال در نما .......................................................................................................81

تصویر3-36: استفاده از اشکال رنگارنگ درخت مانند بر جداره دیوار که فضا را متنوع ساخته است ..................81

تصویر3-37: فضای بازی کودکان .........................................................................................................................82

تصویر3-38: رنگ های متنوع و نور مصنوعی در لابی مهدکودک ........................................................................82

تصویر3-39:رنگبندی و مبلمان کلاس ها .............................................................................................................83 تصویر3-40: فضای باز مهدکودک ........................................................................................................................84

تصویر3-41: خلاقیت کودکان از طریق فضا سازی با چوب،گل و صدف رشد می یابد ......................................85

تصویر3-42: وسایل بازی بر دیوارهای مهدکودک ...............................................................................................86

تصویر4-1: طرج جامع اراضی عباس اباد ...........................................................................................................100

تصویر4-2: طرح تفضیلی اراضی عباس اباد .......................................................................................................101

تصویر4-3 بوستان آب و آتش ...........................................................................................................................103

تصویر4-4 پل ورودی بوستان نوروز ..................................................................................................................104

تصویر4-5 موقعیت بوستان نوروز ......................................................................................................................105

تصویر4-6: دریاجه بوستان نوروز ......................................................................................................................105

تصویر4-8: آسمان نما گلستان منظومه شمسی ...................................................................................................106

تصویر4-9: باغ گل عباس آباد ............................................................................................................................107

تصویر4-10:اسکیت پارک ..................................................................................................................................107

تصویر4-11: مسیر پیاده،دوچرخه پهنه غربی اراضی عباس اباد ..........................................................................108

تصویر 4-12: پهنه ی دوستدار کودک در ضلع غربی اراضی عباس آباد ............................................................112

تصویر4-13: مسیرهای دسترسی به سایت .........................................................................................................113

تصویر4-14: تراکم بافت مسکونی در ضلع غربی سایت ...................................................................................114

تصویر 4-15: استفاده از نرده در تمام راه پله ها .................................................................................................118

تصویر 4-16: استفاده از نرده ها با حجم مناسب ................................................................................................118

تصویر 4-17: استفاده از نرده در دو طرف پله ها ...............................................................................................119

تصویر 4-18: پله ها باید ابعاد مساوی داشته و پیوسته باشند .............................................................................121

تصویر4-19: استفاده از کفسازی مناسب و غیر لغزنده .......................................................................................121

تصویر4-20: ضخامت مناسب برای کفسازی جهت جلوگیری از آسیب دیدگی در هنگام افتادن ......................121

تصویر4-21: استفاده از پوشش مناسب بر روی اجسام آسیب زننده مانند پیچ ها ..............................................124

تصویر5-1: نمای کلی خانه کودک .....................................................................................................................148

تصویر5-2: فضای بازی خانه کودک ..................................................................................................................148

تصویر5-3: سالن چند منظوره ...........................................................................................................................149

تصویر5-4: مسیر ورودی ..........................................................................................................................149

دانلود پایان نامه ارشد : خانه کودک با رویکرد بازی و خلاقیت